KİT’LERİN YÖNETİM KURULLARINDA DENETİM KOMİTESİ OLUŞTURULABİLİR Mİ?

Haziran ayı sonlarına doğru resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkında torba kanun hükümleri içinde; kamu politikaları yoluyla iyi uygulamaların özendirilmesi, kamu kesiminde kurumsal yönetimin güçlendirilmesi ve yaygınlaştırılması adına “iç kontrol sistemi oluşturulması” ve “iç denetim faaliyetlerinin yürütülmesine” ilişkin düzenlemelerin yer alması memnuniyet vericidir.

“Kamu iktisadi teşebbüslerinin ve bağlı ortaklıklarının her düzeydeki yöneticisi iç kontrol sisteminin etkin bir şekilde oluşturulmasından ve uygulanmasından, yönetim kurulları ise gözetiminden ve gerekli tedbirlerin alınmasından sorumludur." ibaresi ile yönetim kurullarının “gözetim ve gerekli tedbirleri almak sorumluluğu” daha açık ve bağlayıcı bir çerçeveye kavuşmaktadır.

Kurumsal yönetim alanında uluslararası iyi uygulamalar değerlendirildiğinde bu sorumluluğu karşılamanın en emniyetli ve yoğun biçimde kabul gören yolu ise “yönetim kurulu üyelerinden oluşan bir denetim komitesi” oluşturmaktır.

Kamu iktisadi teşebbüslerinde denetim komitesi oluşturulması Ülkemiz ve kamu kurumlarında kurumsal yönetimin güçlendirilmesi adına büyük değer yaratacaktır.

Yürürlüğe giren kanunun ilgili hükmünde yer alan yönetim kurullarının “gözetim ve gerekli tedbirleri almak sorumluluğu” ibaresi ile KİT’lerde denetim komitesi uygulamasının mümkün olduğu, uygulamanın önünün açıldığı düşünülebilir.

Öte yandan, Türk Ticaret Kanunumuzda (Bkz. Madde 366) yer alan yönetim kurulunun iç denetim amacıyla içlerinde yönetim kurulu üyelerinin de bulunabileceği komite ve komisyonlar kurabilir hükmü, bankalar ve halka açık şirketler için zorunlu olan “Denetim Komitesi” nin tüm özel sektör sermaye şirketlerinde olduğu gibi anonim şirket statüsünde olan KİT’lerde de kurulabileceğini göstermektedir.

Bu yaklaşım, yerel yönetimlerin iktisadi teşekkülleri içinde düşünülmelidir.

Bu düşüncelerle bir düzenlemeye gidilmesi durumunda, KİT’lerde yönetim kurulları içerisinde oluşturulacak “denetim komitesi”nde görev alacak yönetim kurulu üyeleri için gerekli koşullar ile komite çalışma usul ve esaslarının bir yönetmelik ile düzenlenmesi yeterli olacaktır.

Torba kanunun KİT’lerle ilgili yürürlüğe giren hükümlerinin; kamu kesiminde kurumsal yönetim alanında uluslararası iyi uygulamalar çerçevesinde iç kontrol sistemi, iç denetim faaliyetinin yanı sıra denetim komitesi uygulaması için de imkan sağladığı, bu imkanlar değerlendirildiği takdirde kamu sektöründe küresel rekabetin yönetilmesinde önemli fırsatlar bulunduğunu söyleyebiliriz.

Ali Kamil UZUN

Türkiye İç Denetim Enstitüsü Kurucu Başkanı

(alikamil.uzun@gmail.com)